Tematyka seminarium będzie dotyczyła ukraińskich imigrantów z wyższym wykształceniem na polskim rynku pracy.
Uwarunkowania stymulujące i ograniczające wykorzystanie ich kwalifikacji

W Polsce cudzoziemcy stali się istotną częścią zasobów pracy. Szacuje się, że do lutego 2022 w kraju przebywało około 2 mln obcokrajowców, w tym większość, bo według szacunków 1,35 mln stanowiły osoby z Ukrainy - głównie aktywni zawodowo mężczyźni (Duszczyk; Kaczmarczyk, 2022) . Napływ ten miał przede wszystkim charakter zarobkowy. Imigranci zarobkowi traktowani są w Polsce głównie jako dodatkowe „ręce do pracy”, siła robocza, której na polskim rynku pracy brakuje, natomiast potencjał intelektualny jaki z sobą niosą jest marginalizowany.

Wyzwaniem przed jakim stoi polski rynek pracy i przedsiębiorcy jest zatem wykorzystanie wykształcenia wyższego przebywających w Polsce obywateli Ukrainy: zarówno imigrantów zarobkowych, jak i uchodźców. Dlatego głównym celem badań jest dokonanie analizy czynników stymulujących i ograniczających podejmowanie przez ukraińskich imigrantów z wyższym wykształceniem pracy zgodnej z kwalifikacjami (lub na stanowiskach wymagających posiadania dyplomu ukończenia studiów).

Badania zostały przeprowadzone na przełomie grudnia 2021 i kwietnia 2022 wśród dobranych celowo imigrantów pochodzących z Ukrainy mających wyższe wykształcenie (byli to imigranci przedwojenni, przebywający na terenie Polski co najmniej sześć miesięcy przed realizacją badania, których pobyt miał charakter zarobkowy). W badaniu wykorzystano
metodę tzw. mixed method research (badania mieszane), a dokładniej typ badań mieszanych określanych jako tzw. explanatory sequential mixed methods (sekwencyjne). Badanie zostało podzielone na dwa etapy. Pierwszy miał charakter ilościowy (wzięło w nim udział 248 respondentów), drugi obejmował badania jakościowe (uczestniczyło w nim 29 respondentów, wybranych z grupy uczestniczącej w badaniu ilościowym).

Nowatorskie podejście w analizach polega na postrzeganiu aspiracji i zdolności do działania jako wzajemnie uzupełniających się czynników, które wpływają na trajektorię karier imigrantów z wyższym wykształceniem na polskim rynku pracy. W oparciu o nie opracowano model procesu restytucji zawodowej imigrantów o wysokich kwalifikacjach na polskim rynku pracy. Praca ma także cel utylitarny, odnoszący się do sformułowania rekomendacji w zakresie wykorzystania kwalifikacji ukraińskich imigrantów posiadających dyplom uczelni wyższej. Może to pomóc w przygotowaniu odpowiednich strategii wspierających rozwój zawodowy obcokrajowców, w tym w szczególności pochodzących z Ukrainy.